Należysz do grona fanów gotowania? W kuchni zachowaj szczególną ostrożność – wysokie temperatury narażają Cię na ryzyko oparzenia. Jedną z ich najczęstszych przyczyn jest oczywiście para wodna. Zastanawiasz się, co zastosować na oparzenie parą, gdy już do niego dojdzie? Chcesz wiedzieć, jak zmniejszyć zagrożenie takim wypadkiem?

Powstawanie pary wodnej jest zupełnie naturalnym zjawiskiem – jest efektem parowania cieczy pod wpływem działania temperatury. Proces parowania może następować bardzo subtelnie i być zupełnie niegroźny. Gdy jednak gotujesz wodę czy zupę i doprowadzasz do ich wrzenia, intensywny strumień pary wodnej rozgrzanej do ok. 100oC może doprowadzić do poparzenia. Oparzenie parą jest dość poważnym zagrożeniem – właśnie z uwagi na jej temperaturę. Im jest ona wyższa, tym szybciej dochodzi do uszkodzenia tkanek skóry, co pogłębia poparzenie. Dlatego należy zadbać o zabezpieczenie się na taki wypadek. Warto też wiedzieć, co robić, gdy oparzenie parą wodną już się zdarzy.

Uważaj – to grozi oparzeniem parą!           

Gotowanie, choć może być niesamowitą przyjemnością, niesie za sobą również sporo zagrożeń. Dlatego warto do niego podejść ze szczególną rozwagą – im mniej chaosu i nadmiernego pośpiechu w Twojej kuchni, tym jest bezpieczniej.

Uważaj szczególnie wówczas, gdy przed Tobą intensywna obróbka termiczna pokarmów. Aby nie dopuścić do oparzenia parą:

  • unikaj gwałtownego podnoszenia pokrywek gotujących się potraw bez uprzedniego osłonięcia ręki – poparzyć może Cię nie tylko para, ale i sama rozgrzana pokrywka,
  • szczególnie uważaj podczas gotowania szybkowarach – w nich para jest skondensowana pod bardzo wysokim ciśnieniem – nagłe otwarcie pokrywki może wywołać jej „buchnięcie”, a w konsekwencji poparzenie,
  • gdy odcedzasz np. ugotowane warzywa czy makarony, ostrożnie trzymaj garnek – tak, aby uniknąć bezpośredniego kontaktu z parą,
  • nie nachylaj się nadmiernie nad garnkami, zwłaszcza gdy otwierasz pokrywkę.

Oparzenie parą wodną może zdarzyć się także w zakładach przemysłowych – zwłaszcza tych działających w przemyśle spożywczym, chemicznym, hutniczym. Dlatego tak istotne jest zachowanie zasad BHP na każdym kroku.

Para

Oparzenie parą wodną – dlaczego tak szkodliwe?

Gdy w grę wchodzi oparzenie, para wodna jest jednym z groźniejszych czynników, które mogą je wywołać. Dlaczego? Wynika to przede wszystkim z wysokiej temperatury, jaką ona osiąga (100oC), a także ciśnienia, pod jakim jest emitowana. Warto też pamiętać, że – z uwagi na gazową strukturę – oparzenie parą wodną może dotknąć większą partię skóry niż ma to miejsce np. po ochlapaniu się rozgrzanym tłuszczem. Z tego powodu oparzenia parą mogą:

  • głęboko uszkodzić tkankę skóry – bardzo często są to oparzenia II stopnia,
  • być bardzo bolesne – także z uwagi na większy obszar objęty oparzeniem,
  • w niektórych przypadkach wymagać interwencji lekarza,
  • być trudniejsze do opatrzenia – zwłaszcza jeśli dojdzie np. do poparzenia twarzy czy dekoltu.

Dlatego tak ważne jest zachowanie szczególnych środków ostrożności przy pracy w kuchni.

Oparzenie parą – jak możesz sobie pomóc?

Gdy już dojdzie do oparzenia parą wodną, musisz zareagować najszybciej, jak to możliwe.

  1. Jak najszybciej odsuń się od źródła pary.
  2. Jeśli na miejscu oparzenia znajduje się biżuteria lub ubranie, zdejmij je delikatnie jak najszybciej to możliwe – jeszcze zanim dojdzie do obrzęku.
  3. Natychmiast schłodź oparzone miejsce pod bieżącym strumieniem chłodnej (ale nie lodowatej) wody. Możesz również zastosować chłodzącą kąpiel, np. przez zanurzenie miejsca obrażenia w misce z wodą. Inną opcją jest opatrunek hydrożelowy, który możesz nałożyć na ranę tuż po poparzeniu – schłodzi ją równie efektywnie.
  4. Pierwsze chłodzenie powinno trwać ok. 15- 30 min. Bardzo ważne jest, aby nie zwlekać z jego wykonaniem, ponieważ wysoka temperatura prowadzi do głębokich uszkodzeń tkanek.
  5. Po zakończeniu chłodzenia opatrz ranę. Nie stosuj jednak żadnych domowych sposobów typu białko jaja kurzego. Najlepszym rozwiązaniem będzie nowoczesny opatrunek hydrożelowy. Nie tylko zapewni oparzeniu dalsze chłodzenie, ale również zabezpieczy miejsce przed działaniem bakterii oraz urazami mechanicznymi i pomoże bezpiecznie zagoić się obrażeniu.

Obserwuj uważnie swoje oparzenie. Jeśli jest dość rozległe i pojawiły się pęcherze o średnicy większej niż ok. 2,5 cm, odwiedź lekarza, aby uzyskać dodatkową pomoc. W przypadku braku możliwości skontaktowania się z lekarzem warto schładzać oparzenie nawet kilka godzin po oparzeniu.